در چند سال قدیم به‌دلیل بیشتر شدن نرخ ارز، قیمت تجهیزات دندان‌پزشکی و به تبع آن خدمات بهبود ی افزایش چشم گیری داشته است. نرخ ‌های خدمات دندان‌پزشکی در ایران اما اگر چه نسبت بهبقیه کشور‌ها کمتر است اما، وضعیت اقتصادی مردم تحت پوشش بیمه‌نبودن این خدمات هزینه ‌های سنگینی را بر مردم تحمیل می‌کند.
کمرشکن بودت تعرفه ‌های دندان‌پزشکی در ایران

مراکز دندان پزشکی و تفریحی کارت حامی سلامت

حامی سلامت,کارت پزشکی,مراکز دندان پزشکی و تفریحی کارت حامی سلامت, تعرفه دندانپزشکی و زیبایی

مشکلات مربوط به خدمات دندان‌پزشکی و سلامت بهداشت و دهان بر هیچ‌کس پوشیده نیست. از طرف دیگر، هفته اول اردیبهشت هفته سلامت نامگذاری شده است، با اینکه دولت یازدهم حوزه بهداشت و سلامت سیاستگذاری در این زمینه را در مرکز توجه خود قرار داده است، به نظر می‌رسد مساله خدمات بهبود ی دندان‌پزشکی همچنان مغفول مانده است و تعلت دولت انجمن‌های پزشکی نیز وضعیت مطلوبی ندارد.

روزنامـه آرمان در همین زمینه با علی تاجرنیا، دندان‌پزشک، دبیر اجرایی پنجاه‌وچهارمین کنگره انجمن دندان‌پزشکی ایران عضو شورای‌ سلامت دهان وزارت بهداشت گفت‌و‌گویی داشته است. متن این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

توجه مردم به سلامت دهان و دندان نسبت بهبقیه موارد بهداشت و سلامت را چگونه بررسی می‌کنید؟
در رابطه با بحث سلامت دهان و دندان دو بحث با اهمیت زیاد داریم؛ بحث بهبود پیشگیری . در رابطه با پیشگیری به‌ فرهنگ غالبی که در کشور ما وجود دارد مردم به دنبال این هستند که بعد از ایجاد مساله به دنبال رفع آن برآیند، به‌طور طبیعی مراجعه مردم تذکر آن‌ها به بهبود بیشتر است. اما در حوزه پیشگیری به‌نظر می‌رسد آنچنان که باید و شاید به این مساله توجه نشان داده نمی‌شود. البته اگر چه شاید سطح استفاده از خمیر دندان مسواک نسبت به قدیم ارتقا پیدا کرده باشد اما، عدم توجه جدی به آموزش ‌ها باعث شده است جهش و پیشرفت را در زمینه ویرایش شاخص پوسیدگی در دهان افراد نداشته باشیم. به همین است که به‌رناراحتی بیشتر شدن دندان‌پزشکان، دانشکده‌های دندان‌پزشکی مراکز بهداشتی و بهبود ی آنچه افزایش پیدا کرده خدمات بهبود ی است نه خدمات پیشگیری . توجه مردم نسبت به بحث پیشگیری کمتر است، احتمال دارد مقوله‌ای به‌نام نخ دندان جهت مردم مانوس نبوده و هنوز نیست، در حوزه بهبود توجه بیشتر است. اما به هر حال چالش اصلی هزینه تمام شده خدمات دندان‌پزشکی است که باعث شده چنانچه قرار است مردم خدمتی را از سبد کالای خود حذف کنند، خدمات دندان‌پزشکی در ابتدای مسیر قرار گیرد همین امر باعث شده است موارد بهداشتی بهبود ی وجود داشته باشد.

به نظر شما نرخ خدمات دندان‌پزشکی چقدر می بایست باشد که پزشک درآمد مطلوب داشته باشد هم بیمار از نرخ ‌ها آسیب نبیند؟
فکر می‌کنم خدمات دندان‌پزشکی نسبت به خدمات دیگری که ارائه می‌شود، فرق ی دارد آن این است که نرخ تمام‌شده آن به نسبت دیگر خدمات بیشتر است. دندان‌پزشکی به‌دلیل مجموع تجهیزات موادی که می‌خواهد، زمانی که جهت کارهای دندان‌پزشکی صرف می‌شود ریسک بالای خدمات بهبود ی باعث شده است نرخ ‌های بهبود ی نه‌تن‌ها در ایران بلکه در کل جهان بیشتر ازبقیه خدمات باشد. با این حال ، واقعیت این است که در بسیار زیاد ی از کشور‌ها بحث پیشگیری قوی‌تر است، پس افرادی که می‌خواهند خدمات بهبود ی دندان‌پزشکی بگیرند، نسبتشان کمتر است. در ایران گیرندگان خدمات بهبود ی بسیار زیاد زیاد است.
هر ایرانی در سن می‌انسالی به‌ندرت دندان غیرپوسیده دارد. اکثرا ٌ تعداد دندان‌های کشیده شده، پرشده و عصب‌کشی شده در شهروندان ما بیشتر است. در کشورهای دیگر چون تعداد خدمات گیرندگان کمتر است بیمه‌ها ورود جدی‌تری به بحث دندان‌پزشکی کرده ‌اند. به همین ، به‌ر اینکه ممکن است هزینه ‌های بیمه‌های خدمات دندان‌پزشکی بیشتر باشد، اما چون نسبت به نرخ ‌های آزاد خوب است، مردم به سمت بیمه‌ها اقبال دارند. پس در بسياري کشور‌ها چنانچه شما بیمه دندان‌پزشکی نداشته باشید، عملا نمی‌توانید خدمات دندان‌پزشکی داشته باشید فقط یکسری افراد ویِژگزینشه می‌توانند این کار را انجام دهند. در ایران با توجه به نوع اقتصاد مردم تعرفه ‌ها پرهزینه است. اگر بخواهیم مقایسه درآمدی بین اقشار مختلف در کشور انجام دهیم و اگر با دیگر شغل‌هایی که در کشور ما وجود دارد جنبه خدماتی یا دلالی دارد مقایسه کنیم، جهت دندان‌پزشک این هزینه ‌ها گزاف بالا نیست. به هر حال ، چون بیمه‌ها در این حوزه ضعیف عمل می‌کنند مردم مجبورند از جیب خودشان هزینه بیشتری را دهند، این مساله به‌صورت فشار اقتصادی به بیمار خودش را نشان می‌دهد. ولی بایستی نکته را توجه داشت که ۹۷ درصد خدمات دندان‌پزشکی در کشور ما توسط بخش خصوصی انجام می‌شود. در واقع مراکز بهداشتی بهبود ی وزارت بهداشت نزدیک به دوهزار یونیت دندان‌پزشکی دارند، ولی فقط ۳ درصد خدمات را انجام می‌دهند، آن خدمات سطح را که عمدتا به کودکان زیر ۶ سال یا مادران باردار تعلق دارد. با توجه به مجموع این بحث‌ها معتقدم در مقام مقایسه با کشورهای دیگر خدمات دندان‌پزشکی در کشور ما پرهزینه نیست اما با توجه به میزان درآمدی که در کشور ما وجود دارد نرخ ‌های دندان‌پزشکی برای مردم کمرشکن است.

با توجه به این مباحث، فکر می‌کنید چطور می‌توان از بار هزینه ‌هایی که بر دوش مردم است کاست و این مساله را تا حدودی رفع کرد؟
درحال حاضر تجربه‌هایی در حوزه بیمه‌های دندان‌پزشکی داریم که به‌نظرم بزرگ‌ترین آن تجربه بیمه نیروهای مسلح است، واقعیت این است ارتقا تعداد دندان‌پزشکان اما اگر چه شاید جهت خود آن‌ها خوشایند نباشد، اما جهت بحث ارائه خدمات بهبود ی در کشور ما فرصت است. هر چه مردمی که تحت پوشش قرار می‌گیرند، نسبتشان به پزشکان کمتر باشد، بازار اشتغال شرایطی پیدا می‌کند که در واقع به نوعی دندان‌پزشکان مجبور می‌شوند با هزینه ‌های کمتری آن خدمات را ارائه کنند. اینجاست که نقش بیمه‌ها نقش مهمی می‌شود. مردم ترجیح می‌دهند به‌جای اینکه قیمت آزاد بپردازند، مبلغی را بپردازند تا بیمه آن‌ها را تحت‌پوشش قرار دهد. از طرف دیگر، دندان‌پزشکان حاضرند به نوعی با بیمه‌ها تعلت کنند تا بیمار زیادتری جهت آن‌ها جذب نماید . پس ، سرمایه‌گذاری که آن‌ها برای خدمات بهبود ی انجام می‌دهند قیمت تمام‌شده خدمات را كم شدن خواهد داد، همین مساله باعث می‌شود بتوانند با بیمه‌ها به قیمت کمتری توافق کنند. جهت مثال، ی که شما مطب دارید یکسری تجهیزات و مواد در آن وجود دارد بابت تعرفه ‌های مطب، استهلاک سرمایه و تجهیزات هزینه ‌های قوت آدم ی یک تعرفه ثابتی را می‌پردازید. پس چنانچه شما در روز ۱۰ بیمار را ویزیت بکنید ، مجموع این تعرفه ‌ها بین این بیمار‌ها تقسیم می‌شود، اگر ۲۰ بیمار ویزیت بکنید ، بین ۲۰ نفر تقسیم شود. در این صورت خدمات ارائه‌شده به ۲۰ نفر ارزان‌تر و کمتر است.
دولت نو یکی از مهم‌ترین کارهایی که انجام داده از بعد از انقلاب سابقه نداشته است، این است که سلامت را مساله اول کشور کرده است، ولی بازهم احساس می‌شود از مساله دندان‌پزشکی غفلت شده است. دولت می بایست سرمایه‌گذاری بزرگی در زمینه بهداشت، پیشگیری و انواع خدماتی که از پوسیدگی دندان پیشگیری می‌کند انجام دهد. از طرف دیگر مجموعه‌هایی را تقویت کنند که بیمه‌های دندان‌پزشکی با پشتیبانی دولت یا حداقل گذاشته ای مختلف دولت یا بنگاه‌های بزرگ اقتصادی بتوانند افراد را تحت‌پوشش قرار دهند. به این شکل به‌نوعی یک شرایط برد- برد- برد جهت مردم، دولت و دندان‌پزشکان به‌وجود می‌آید. مردم خدمت بیشتر و ارزان‌تر می‌گیرند برای دولت به این جهت که در درازمدت نرخ کمتری برای سلامت دهان و دندان مردم می‌کند. جهت دندان‌پزشکان به این که با وجود تعداد زیادتری خدمت گیرندگان می‌توانند به درآمد مورد نظر برسند خدمات را به نحو مطلوبی ارائه کنند.

اخباری در رابطه با پرهزینه شدن تجهیزات پزشکی شنیده می‌شود که حاکی از آمار ارقام مفرق است، بعضی از گـران شدن صددرصدی و گاهي از پرهزینه شدن ۷۰۰ درصدی تجهیزات پزشکی حرف می‌کنند، می‌توانید در این زمینه شرح دهید؟
گفتن عدد یا رقم به‌صورت معین کار صحیحی نیست. ممکن است برخي بتوانند حدودی رقمی را بگویند. در چند سال قدیم با دو چالش عمده رو‌به‌رو شدیم: ارتقا قیمت ارز و تحریم‌ها. بخش عمده‌ای از مواد و تجهیزات دندان‌پزشکی تولید خارج از کشور است، از این‌رو افزایش قیمت دلار بر خدمات دندان‌پزشکی اثر گذاشت، شاید بسیار زیاد از خدمات پزشکی دیگر آنقدر وابسته به خارج از کشور نباشد.
برخي به احتمال زیاد ت دندان‌پزشکی حتی مقرون به‌صرفه نیست که در درون تولید شود و از خارج می‌آید. پس طبیعی است که وقت ی که در چند سال قدیم دلار ۳۰۰ درصد افزایش قیمت داشته است، به تبع آن تعرفه تمام شده تجهیزات دندان‌پزشکی بالا می‌رود. در دندان‌پزشکی تجهیزات و مواد عناصر زیاد تاثیر گذار ی می باشند . در چند سال قدیم طیفی از گرانفروشی را شاهد بوده‌ایم. چالش دیگر تحریم‌ها بود و باعث شد نرخ مواد دندان‌پزشکی وسایلی که کاربر دهای غیر دندان‌پزشکی هم بودند مورد تحریم قرار گیرند. فقدان آن‌ها دورزدن مسیر جهت به‌دست آوردن آن‌ها باعث ایجاد دلالی‌هایی شد که قیمت تمام‌شده را ارتقا داد. اما متاسفانه در کشور ما این اتفاق می‌افتد که قیمت دلار بالا می‌رود قیمت اجناس هم بالا می‌رود، اما ی که قیمت دلار کاهش پیدا می‌کند، قیمت کالا تعدیل نمی‌شود. افزایش قیمت تجهیزات پزشکی به‌صورت طیفی بوده است. چنانچه بخواهیم معدل بگیریم، طی ۳ یا ۴ سال قدیم سه مساوی شده، یعنی ارتقا ۳۰۰ درصدی داشته است.

نقش انجمن‌های پزشکی در سیاستگذاری در حوزه سلامت را چطور می‌بینید و تعلت دولت این انجمن‌های چگونه می بایست باشد؟
واقعیت این است که هنوز به جهت تهیه و تولید قدرت در کشور ما، گذاشته ای مدنی و انجمن‌های علمی آنچنان که بایستی شاید از اهمیت مناسبی برخوردار نبوده‌اند، این انجمن‌ها هم هنوز نتوانسته‌اند توانمندی‌های لازم را کسب کنند. ما امروز شاهد هستیم که انجمن دندان‌پزشکی آمریکا در رابطه با تمام موارد روش ی، پیشگیری ، خدمات بهبود ی و تجهیزات دندان‌پزشکی سیاستگذاری می‌کند. درحالی که این مساله با تذکر به شکلی که ساختار قدرت در ایران دارد بوسیله دولت انجام می‌شود.
در چند سال قدیم نقش انجمن‌های علمی نقش زینتی بوده و حداکثر کاری که می‌کردند برگزاری کنگره‌های روش ی بوده است دربقیه موارد چندان اختیارات لازم را نداشته‌اند. درحال حاضر وزارت بهداشت است که تعیین می‌کند کدام وسیله بایستی استفاده شود یا کدام کمپانی و محصول آن شرکت هست که قابل استفاده کردن نیست. درحالی که در دیگر کشور‌ها این مسئولیت‌ها برعهده انجمن‌هاست، این موارد توانمندسازی می‌کند. چون به انجمن‌ها اعتماد نبوده است، انجمن‌ها نتوانسته‌اند ظرفیت‌سازی کنند. وضعیت به‌گونه‌ای است که اگر همین امروز دکتر روحانی بخواهد این مسئولیت‌ها را به انجمن‌ها واگذار نماید ، آن‌ها فاقد توانایی لازم می باشند . اما در درازمدت با اعتمادسازی و ظرفیت‌سازی می‌توان وضعیت را بهتر کرد و این کار قابل انجام است.
جهت مثال، دربحث‌های روش ی اختیارات کنگره‌ها امتیازات آن بوسیله انجمن‌ها انجام شود، همين طور به سمت این برویم که افرادی که در امتحانات به عنوان داوران می باشند بوسیله انجمن‌ها انتخاب شوند. بحث نظارت بر عملکرد دندان‌پزشکان بایستی در دل انجمن‌ها شکل گیرد. به‌طور کل یکسری اختیارات بایستی داده شود مسئولیت‌هایی خواسته شود. شکل اختیارات درحال حاضر مطلوب نیست، ولی در این مدت کوتاه با برگزاری جلسه‌ها از طریق وزارت بهداشت وزارت رفاه، کار و تعاون اجتماعی می‌توان امیدوار بود که این اعتماد شکل بگیرد.

مهم‌ترین چالشی که فارغ‌التحصیلان دندان‌پزشکی با آن مواجه هستند را چه می‌دانید؟
فکر می‌کنم در کشور ما دانش پزشکی بسیار زیاد گسترش پیدا کرده است پزشکان ما توانمند شده‌اند ولی در سال‌های اخیر گسترش دانشکده‌های دندان‌پزشکی به شکلی بوده است که چون زیرساخت‌های ضروری شکل نگرفته است، خروجی آن‌ها به لحاظ میزان توانمندی‌های اولیه دچار مساله است، این مساله‌ای است که باید موردتذکر قرار گیرد. چنانچه قرار باشد سطح خدمات بهبود ی را بیشتر شدن دهیم مردم توجه بیشتر و خدمات بهتری دریافت کنند نیازمند این هستیم که دندان‌پزشکان توانمندی را تربیت کنیم. فکر می‌کنم این تذکر در سال‌های قدیم صورت نگرفته است کیفیت فدای کمیت شده است.
چالش بعدی این است که چنانچه بازار کار مناسبی پیدا نشود بهبود بیماران مدیریت نشود، با تذکر به اینکه حوزه بهبود و سلامت مردم شاید در دست بسياري از سودجویان قرار گیرد، بعید نیست یکسری کمپانی ‌ها مجموعه‌ها با هزینه ‌های اندک بخواهند دندان‌پزشکان را به‌کار گیرند و چون این از نظر اقتصادی احتمال دارد مقرون به‌صرفه نباشد، در نوع خدمات‌دهی آن‌ها تاثیر گذار است. این مساله همچنین اینکه به مردم همکاران لطمات وارد می‌کند، لطمات فرهنگی و معنوی دارد.
مردم به پزشک به‌عنوان حکیم فرد معنوی نگاه می‌کنند و شغل پزشکی برای مردم قداست دارد. اما پزشکی که به خاطر امرار معاش خود درآمد بیشتر به این سمت روی بیاورد که خدمات بهبود ی بی‌کیفیت ارائه نماید ، نه‌تن‌ها اعتماد عمومی را خدشه‌دار می‌کند، بلکه دستیابی به شاخص‌های موردنظرمان در حوزه سلامت دهان دندان در درازمدت با مشکلات ی روبه‌روست.