بهره برداری از منبع های آب زیرزمینی

تعیین محل حفر چاه
دید کلی

بسياري از جوامع یا افراد قدر نعمت‌های موجود را نمی‌دانند این قدرنشناسی را بهره برداری نادرست از این نعمت‌ها نشان می‌دهند. یکی از این نعمت‌های بزرگ خداوند ، آب است. چون منابع آب محدود است، باید در مصرف از آنها دقت کافی به عمل آید. در بخش کشاورزی عوامل بسیاری سبب هدر رفتن میزان بسياري از آب می‌شود که بر فراز آنها عبارتند از:

آبیاری مزارع در وقت نامناسب

آبیاری به وقت ظهر که گرمای هوا سبب ارتقا تبخیر می‌شود، میزان بسياري از آب را هدر می‌دهد.
غرقابی کردن زمین کشاورزی و نفوذ دادن آب به اعماق زمین

آب زیاد دادن به زمین ، سبب می‌شود که خاک تا عمق بسیاری از آب پر شده فضاهای خالی آن پر شود.
آلودگی آبها

بوسیله سموم دافع آفات گیاهی یا ریختن کودهای شیمیایی آبها آلوده می‌شوند.
تامین آب آشامیدن ی شهر روستا

مردم به آب سالم برای آشامیدن پرداختن به امور بهداشتی نیاز دارند. تامین آب با صرف هزینه سرمایه گذاری زیاد انجام می‌‌شود. در تامین آب سالم و مناسب ، به مراحل زیرین پرداخته می‌شود:

کشف منابعی که برای آشامیدن وبقیه مصارف مردم مناسب باشد.

جمع آوری آبهای سطحی یا بهره برداری از آبهای زیرزمینی

تصفیه آب برای رفع آلودگیهای اقطعا لی

انتقال آب از محل تصویه به محل‌های مصرف (شهر و روستا)

مراقبت از تاسیسات کانالها و لوله‌های انتقال آب

تمام مسائل اخیر به تخصص نرخ و نیازمند است. پس در مناطق شهری روستایی آبهای آشامیدن ی لوله کشی شده یا تصفیه شده با صرف مخارج بسياري فراهم می‌شود باید در مصرف از آنها دقت کافی به عمل آید. زندگی شهرنشینی و تراکم جمعیت در شهرها توجه به امور بهداشتی آنها ، سبب شده است که نیاز زیادتری به آب آشامیدن ی سالم حس شود. تامین آب مناطق شهری روستایی گاهي وقتها سبب کاهش مورد نیاز کشاورزی و باغداری می‌شود.
بهره برداری از آب در صنایع

در اوایل قرن بیستم ، از کل مصارف آب در جهان حدود ۶% در بخش صنایع مصرف می‌شد. نیز اکنون این رقم ۴.۵ مساوی شده است. در ایران تنها ۵% از کل استفاده آب مربوط به صنایع می‌باشد. آبی که به صنایع می‌رسد، اکثرا بسیار زود کیفیت را از دست می‌دهد یا گرمای آن زیاد می‌شود و یا آلودگی شیمیایی و میکروبی پیدا می‌کند. گرمای آب مورد نیاز صنایع را می‌توان با برجک‌های خنک کننده گرفت آب را دوباره یا چندباره مورد مصرف قرار داد. اما رفع آلودگی شیمیایی یا میکروبی به تخصص و تعرفه بسياري نیاز دارد. اما آبهای آلوده صنعتی به مدت بسياري در طبیعت باقی می‌مانند.
بحران آب

روند افزایش جمعیت گسترش منابع نیاز به آب برای تامین غذای بشری سبب شده است که آب به عنوان علت حیاتی بوجود آورنده بحران تلقی شود. کافی است برای پی بردن به اهمیت آب نقش آن در ایجاد تنش های سیاسی به جدالهای سران کشورها بر سر تقسیم آبها و مرزهای آبی توجه شود. برای حل این بحران استفاده از آب رودخانه‌ها تا یک سقف معین ی مجاز است. آبهای مرزی حتی جنگهایی را بین کشورها به وجود آورده و اختلافات مهم ایجاد کرده است که با مصرف مناسب و برنامه‌ریزی دقیق در استفاده می‌شود از این بحرانها خلاصی یافت.
مصرف بهینه آب

بر طبق ارزیابی ‌های به عمل آمده معدل آب مصرفی سرانه جهان (صنعتی ، کشاورزی و آشامیدن ی) در حدود ۵۸۰ مترمکعب برای هر نفر در سال است. متاسفانه این رقم در ایران با کمبود منابع آب ، ۱۳۰۰ متر مکعب در سال است. این امر بیانگر اتلاف منابع آب و اسراف بیش از میزان منابع حیاتی است.

میزان مصرف سرانه آب لوله کشی آشامیدن ی در شهرهای ایران در حدود ۱۴۲ متر مکعب در سال است که از مصرف سرانه گاهي کشورهای اروپایی پُرآب ، مانند اتریش (۱۰۸ مترمکعب درسال) بلژیک (۱۰۵ مترمکعب درسال) بیشتر است. یکی از دلایلش این است که در ایران از آب آشامیدن ی تصفیه شده برای شستشوی ماشین ، حیاط آبیاری باغچه‌ها استحمام شویی و ظرفشویی استفاده می‌شود، در حالی که در اکثر کشورها آب آشامیدن ی از آبی که بهبقیه مصارف می‌رسد ، جداست.

برای بهره برداری درست از آبهای آشامیدن ی بهداشتی ممکن است بهترین راه جدا کردن آب آشامیدن ی از آبهای مصرفی دیگر است.

در کشاورزی باید روشهای آبیاری متناسب با محیط باشد و یا از روشهای جدید آبیاری مصرف شود که اتلاف آنها کم است. برای مثال آبیاری بارانی یکی از راه های بهره برداری از آبها در کشاورزی است.

تهیه آبهای آشامیدن ی بهداشتی شهر و روستا به علت اینکه تصویه می‌شوند، بسیار پرنرخ ‌تر از آبهای کشاورزی صنعتی است. پس باید در مصرف این آبها دقت کافی به عمل آید.

آلودگی آبها

مسائل بهره برداری از منابع آب جهان فقط به استفاده نادرست بر نمی‌گردد. برخي وقتها آدم با کارهای نادرستش ماهیت آب را تغییر می‌دهد که به آن آلودگی آب گویند. آلودگی آب تغییرات فیزیکی شیمیایی زیستی (میکروبی) را حاوی می‌شود. که عمده‌ترین این آلودگی‌ها را در زیر لیست می‌کنیم.

وارد کردن زباله های صنعتی یا خانگی در آب

ریختن فاضلاب صنعتی خانگی و بیمارستانی در آب

آلودگی گرما ی آب که از طریق عملیات صنعتی در آب رودخانه‌ها ایجاد می‌شود. برای مثال نیروگاه‌های تولید برق تولید فلزات و برخي کالاهای دیگر سبب آلودگی گرما ی آب می‌شوند. گرم شدن آب ارگانیسم موجودات زنده جهان را بهم می‌زند، زیرا برخي از گیاهان ماهی‌ها و موجودات زنده آبزی در آب رودخانه‌ها و دریاچه‌ها تا دمای خاصی می‌توانند تحمل کنند و دمای بیشتر یا کمتر از آنها حیات آنها را به تهدید می‌اندازد. پس ، آلودگی گرما ی هم در نوع خود با اهمیت است.

وارد کردن سموم دافع آفات گیاهی کودهای شیمیایی آب را آلوده می‌کند. ورود مواد شیمیایی و عناصر نامطلوب در آب سبب آلودگی شیمیایی آن می‌شوند چون آب در طبیعت در گردش است، آلودگی آب سریعا گسترش می‌یابد. جیوه سرب ، مواد شیمیایی سمی ، از تهدید ناکترین آلوده کننده‌های آب می باشند و برخي از این مواد سالها در محیط باقی می‌مانند حیات جانداران گیاهان را به تهدید می اندازند.